گوردون موری، طراح افسانه‌ای و خالق خودرو سوپراسپرت مک‌لارن F1، ابرخودرو ۳.۸ میلیون دلاری فوق‌العاده سبک‌وزنی با ظرفیت سه سرنشین طراحی کرده که تا سال ۲۰۲۲ رونمایی خواهد شد. موری معتقد است اینابرخودرو می‌تواند ازنظر کاربرد و فناوری پیشرفته، تمام رقبای خود ازجمله استون مارتین والکری و مرسدس AMG One را شکست دهد.

ابرخودرو جدید با تیراژ سالانه ۱۰۰ دستگاه را شرکت گوردون موری اتوموتیو (Gordon Murray Automotive) تولید خواهد کرد و از فناوری انقلابی «فن کار» (Fan Car) برای تولید نیروی آیرودینامیکی و بهبود چسبندگی در پیچ بهره می‌برد. فناوری «فن کار» شبیه به سیستمی است که گوردون موری اولین‌بار در خودرو فرمول یکبحث‌برانگیز BT46B در سال ۱۹۷۸ استفاده کرد و برنده‌ی تنها جایزه‌ی بزرگ خود قبل از بازنشستگی شد.

ابرخودرو جدید به‌نام گوردون موری T.50 شناخته می‌شود تا یادآور نیم‌قرن سابقه‌ی طراح بریتانیایی خود باشد و از پیشرانه‌ی میانی و سیستم محرک عقب و ساختار کاملا فیبرکربنی است. T.50 با ۴.۴ متر طول، کمی بزرگ‌تر از مک‌لارن F1 است که گوردون موری در سال ۱۹۹۳ طراحی کرد؛ اما هنوزهم طول کمتری درمقایسه‌با پورشه ۹۱۱ دارد. 

همچنین، T.50 به‌طرز درخورملاحظه‌ای سبک است و تنها ۹۸۰ کیلوگرم وزن دارد. مک‌لارن F1 از پیشرانه‌ی خورجینی ۱۲ سیلندر بی‌ام‌و بهره می‌برد و حدود ۱۲۰ کیلوگرم سنگین‌تر از T.50 است؛ درحالی‌که خودروهای سوپراسپرت کنونی بین ۴۰۰ تا ۶۰۰ کیلوگرم از این ابرخودرو سنگین‌تر هستند. 

T.50 از پیشرانه‌ی ۳.۹ لیتری V12 با قدرت ۶۴۱ اسب‌بخار بهره می‌برد که GMA با همکاری کازورث (Cosworth) آن را ساخته است. نیروی این پیشرانه ازطریق جعبه‌دنده‌ی دستی ۶ سرعته Xtrac به چرخ‌ها می‌رسد. اگرچه T.50 از سیستم الکتریکی ۴۸ ولت برای حرکت‌دادن فن به قطر ۴۰۰ میلی‌متر و ایجاد نیروی دان‌فورس بیشتر استفاده می‌کند، این خودرو از فناوری هیبریدی بهره نمی‌برد؛ زیرا احساس موری این است که آن را سنگین و پیچیده می‌کند. به‌گفته‌ی موری، دلیل اصلی کارایی T.50 طراحی سبک‌وزن آن است.

انتظار می‌رود T.50 نسبت قدرت به وزنی برابر خودرو مسابقه‌ای سبک‌وزن F1 GTR، برنده‌ی مسابقات ۲۴ ساعتهلمانز در سال ۱۹۹۵ و مدل‌های هیبریدی مک‌لارن P1 و فراری لافراری داشته باشد. باوجوداین، موری گفته است به‌دنبال آمار دقیقی از عملکرد خاص یا زمان‌گیری آن در پیست نخواهد بود و فقط اشاره می‌کند:

مک‌لارن F1 سریع بود؛ T.50 سریع‌تر خواهد بود.

شاسی و تعلیق

T.50 نیز مانند مک‌لارن F1، شاسی یکپارچه تمام فیبرکربنی دارد که با پنل‌های کربنی تزیین می‌شود. تمام اجزای خودرو برای مطابقت با قوانین کنونی طراحی شده‌اند؛ به‌همین‌دلیل، T.50 از کیسه‌هوا برای راننده برخوردار است. طرح سه صندلی به آن اجازه می‌دهد بخش راننده اساسا بیشتر به‌سمت جلو باشد. هیچ‌ زیربندی اضافه‌ای وجود ندارد و تعلیق عقب به‌طورمستقیم روی قالب جعبه‌دنده‌ی آلومینیومی قرار دارد و اتصالات تعلیق جلو نیز به سبک مسابقه‌ای، به ساختار شاسی متصل شده‌اند.

موری با استفاده از فیبرکربن برای اجزای سیستم تعلیق مخالف و معتقد است این قطعات دوام موردنیاز خودرو جاده‌ای را نخواهند داشت. تمام قطعات سیستم تعلیق آلومینیومی هستند، به‌جز جناغ‌های پایینی عقب که از فولاد ساخته می‌شود و ترمزها از نوع دیسکی کربن سرامیکی همراه‌با سیستم ترمز ضدقفل (ABS) است. T.50 از سیستم کنترل کشش استفاده می‌کند؛ اما باتوجه‌به تمایل موری برای حداکثر کنترل راننده، کنترل پایداری شاسی وجود ندارد.

از سیستم تعلیق دوجناغی در جلو و عقب استفاده می‌شود و با کویل‌اورهایی همراه شده‌اند که به‌کمک اتصالات طراحی شده، باعث افزایش ارتفاع خواهند شد. همچنین امکان تغییر فاصله‌ی کف خودرو تا زمین در حالت ایستا و سرعت‌های پایین وجود دارد.

لاستیک‌های ۲۳۵ میلی‌متری روی رینگ‌های ۱۹ اینچی در جلو و لاستیک‌های ۲۹۵ میلی‌متری روی رینگ‌های ۲۰ اینچی در عقب، ترکیب مناسبی به‌وجود می‌آورند. موری می‌گوید:

ما این‌ها را انتخاب کرده‌ایم؛ زیرا چیزی‌هایی هستند که به آن نیاز داریم. این بخش دیگری از دایره‌ی برتری است. آن‌ها وزن استاتیک و فنربندی‌نشده را حفظ می‌کنند و کمتر مزاحم بدنه می‌شوند.

پیشرانه و جعبه‌دنده

پیشرانه‌ی ۳.۹ لیتری T.50 برای خودرو ۱۲ سیلندر بسیار کوچک و سبک است. باتوجه‌به‌ گفته‌های طراح، خط قرمز ۱۲,۱۰۰ دوربردقیقه و آستانه‌ی تحمل آن ۱۲,۴۰۰ دوربردقیقه برآورد می‌شود و قدرت آن کمی بیشتر از پیشرانه ۶.۱ لیتری خورجینی ۱۲ سیلندر مک‌لارن F1 متعلق به سال ۱۹۹۳ خواهد بود. هم‌اکنون جزئیات داخلی پیشرانه محرمانه است؛ اما موری می‌گوید تمام اجزا از تیتانیوم ساخته شده‌اند. 

موری اعتقاد دارد:

انعطاف‌پذیری پیشرانه و گشتاور (۴۶۲ نیوتن‌متری) هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کند.

زمان‌بندی متغیر سوپاپ پیشرانه که با حالت‌های سرعت بیشینه و کمینه به‌وسیله‌ی راننده انتخاب می‌شود، باید به‌اندازه‌ی پیست با حرکت در خیابان نیز مطابقت داشته باشد. هنگامی‌که خودرویی ۹۸۰ کیلوگرم وزن دارد، همانند خودروهای سنگین‌تر به گشتاور نیاز نیست.

انتخاب جعبه‌دنده دستی ۶ سرعته‌ی Xtrac، شاید تنها جنبه‌ای باشد که T.50 در آن درخورتوجه نیست. تصمیم به استفاده از آن به‌دنبال درخواست فهرستی مخفی از مشتریان احتمالی است که ترجیح می‌دهند از جعبه‌دنده‌ی دستی استفاده کنند؛ دیدگاهی که البته با دیدگاه‌های خود موری هم مطابقت دارد.

آیرودینامیک

جذاب‌ترین ویژگی T.50، فن ۴۰۰ میلی‌متری با موتور الکتریکی آن است که موجب کاهش نیرو در زیر خودرو می‌شود تا ثبات و قدرت را افزایش دهد و به‌معنای واقعی کلمه باعث چسبیدن آن به جاده شود.

موری عملکرد فن را «فعال و تعاملی» توصیف کرد:

فن به‌طورخودکار خودرو را برای شرایط مختلف تنظیم می‌کند؛ اما راننده نیز می‌تواند آن را کنترل کند. چنین سیستمی می‌تواند حالت‌های داون‌فورس بالا را برای جاده‌های مرطوب و حالت‌های درگ پایین را برای رانندگی بسیار سریع دراختیار قرار دهد. همچنین، این سیستم حتی می‌تواند هنگام رانندگی، درگ کمتری برای مسیرهای مستقیم و داون‌فورس بالایی برای پیچ‌ها ایجاد کند. یکی دیگر از مزایای حیاتی فن این است که خودرو می‌تواند اصل طراحی را حفظ کند که به‌راحتی در خودروهای سوپراسپرت موجود نیست؛ خودروهایی که هم‌اکنون با بال‌ها، خروجی‌ها، دریچه‌ها و برآمدگی‌های ناخوشایند پوشیده شده‌اند.

طرح کابین 

ترجیح موری برای ابرخودرو T.50، استفاده از صندلی مرکزی راننده به‌همراه دو صندلی برای سرنشینان عقب در هر طرف است. داشبورد آنالوگ سنتی و کلیدهای قدیمی به‌همراه سرعت‌سنج بزرگ در مرکز، ازجمله سایر امکانات داشبورد به‌شمار می‌روند. دسترسی به داخل کابین بزرگ و شگفت‌آور آن ازطریق درهای پروانه‌ای خواهد بود. صندلی‌ها نسبتا باریک‌ هستند؛ اما برای صرفه‌جویی در فضا کاملا شکل داده شده‌اند. همان‌طورکه در مک‌لارن F1 نیز توجه زیادی به قابلیت دید و سیستم تهویه شده، موری هم‌اکنون می‌خواهد تصمیم‌ بگیرد از کدام سیستم صوتی برای دستیابی به خودرویی سبک‌وزن استفاده کند.

برنامه‌های تولید

موری می‌گوید بسیاری از کار‌های طراحی T.50 تکمیل شده و بخش بزرگی از کارها نیز طبق برنامه پیش می‌رود. شرکت خودروسازی گوردون موری با یکی از تیم‌های حاضر در مسابقات فرمول یک که هنوز نامش فاش نشده، قراردادی برای استفاده از تونل باد و انجام آزمایش آیرودینامیکی T.50 امضا کرده است. کار روی نمونه اولیه آغاز شده؛ درحالی‌که کازورث روی سخت‌افزار پیشرانه‌ی اولیه کار می‌کند. موری همچنین گفته است همه‌چیز به‌صورت برنامه‌ریزی‌شده پیش می‌رود و قرار است در سال ۲۰۲۲، تولید با تیراژ سالانه‌ی ۱۰۰ دستگاه آغاز شود. 

موری گفت:

در دهه‌ی ۱۹۹۰، مک‌لارن F1 را به‌عنوان خودرو سوپراسپرت GT طراحی کردم. F1 خودرویی کاملا متمرکز بر جاده بود وهیچ برنامه‌ای برای رفتن به پیست و مسابقه نداشتیم؛ به‌همین‌دلیل، استانداردهای جدیدی برای فضای جاده تعیین کردیم. T.50 دقیقا بر همان ویژگی‌ها تمرکز دارد و در هر زمینه‌ای از مک‌لارن F1 بهتر خواهد بود. دشوار است تصور کنید فرد دیگری بتواند دوباره خودرویی مانند این بسازد. من که قطعا نمی‌توانم.

در ادامه‌ی مطلب، خواننده‌ی مصاحبه‌ی اتوکار با گوردون موری باشید.

چطور T.50 را به مک‌لارن F1 مرتبط کردید؟

کاملا عادلانه است که T.50 را معادل امروزی مک‌لارن F1 بدانیم. قطعا هدف ما این بود. البته، T.50 بسیار متفاوت است؛ زیرا مواد و فناوری‌های موجود امروزی بسیار بهتر از آن زمان هستند. به امکاناتی که اکنون دراختیار داریم نگاه می‌کنم و این بیشتر از همیشه من را تحریک می‌کند.

رویکرد متفاوت شما در طراحی T.50 به این معنی است که به ابرخودروهای کنونی علاقه‌مند نیستید؟

درست نیست. من با همه‌ی آن‌ها رانندگی کرده‌ام و بسیاری از آن‌ها واقعا‌ برجسته هستند. اکثر آن‌ها قابلیت‌های شگفت‌آوری دارند؛ اما تقریبا همگی سنگین هستند و این موضوعی است که می‌توانید در زمان‌های مختلف پنهان کنید؛ اما هنگام رانندگی واقعا‌ به‌چشم می‌آید. شما به‌سادگی وزن خودرو را احساس می‌کنید. خودروهای سنگین نمی‌توانند به‌اندازه‌ی خودروهای قدرتمند و سبک‌وزن تحسین شما را برانگیزند.

چرا مصمم هستید با T.50 به‌دنبال زمان‌گیری در پیست نباشید؟

اهمیت این موضوع را درک نمی‌کنم. مک‌لارن F1 سریع بود و T.50 سریع‌تر می‌شود. این رقابت تمام نمی‌شود. انتخاب سرعت فوق‌العاده زیاد به‌عنوان اصلی برای طراحی خودرو، باعث می‌شود به‌زودی بهتر از آن بیاید و شما را شکست دهد؛ زیرا این خودرو فقط همین قوت را داشت. ساختن خودرو برای دنبال‌کردن چنین اهدافی، باعث بازماندن از اهداف دیگر می‌شود؛ به‌همین‌دلیل، در‌حال‌تلاش برای ساختن خودرویی کامل هستیم.

شما زیاد درباره‌ی ناپدیدشدن طراحی اصیل و خالص صحبت می‌کنید. منظورتان دقیقا چیست؟

ظاهر طراحی خودروهای سوپراسپرت مدرن می‌تواند بسیار زشت باشد و بهانه‌ای برای اینکه خودرو با استفاده از تونل باد طراحی شده است. فکر می‌کنم این فقط بهانه‌گیری است و نباید درست باشد. به‌کمک فن برای ارائه‌ی نیروی‌ دان‌فورس، می‌توانیم T.50 را با نسبت ایده‌آل و خطوط جذاب طراحی کنیم. 

طراحی T.50 به محل قرارگیری پیشرانه هم گسترش می‌یابد؟

خیلی. ما این کار را با مک‌لارن F1 انجام دادیم و هم‌اکنون بهتر از آن را برای T.50 انجام می‌دهیم. ما فقط یک پنل کامپوزیت بزرگ نخواهیم داشت که از دیدگاه دیگران کمی شبیه پیشرانه به‌نظر برسد. شما قادر خواهید بود مهندسی ما را ببینید. ما حتی پیشرانه را با گالری‌های داخلی برای لوله‌ها و سیم‌ها طراحی کرده‌ایم؛ بنابراین، زیبایی‌های آن را شامل پوشش بادامک‌ها و منیفولد ورودی و خروجی می‌ببینید.

مک‌لارن F1 دارای محل پیشرانه‌ی طلاکاری شده بود. آیا این کار را دوباره انجام می‌دهید؟

ممکن است. اگر طلا در سال ۲۰۲۲ بهترین وسیله برای بازتاب گرما در ساختن خودروهای ما باشد، احتمالا از آن استفاده خواهیم کرد. 

چرا ابرخودرو تمام‌الکتریکی نمی‌سازید؟

مسخره‌ترین کاری که الان می‌توانید انجام دهید، این است که خودرو سوپراسپرت الکتریکی بسازید. در حالت فعلی و با باتری‌های موجود، می‌توانید خودرویی بسازید که وزن آن از دو تن عبور می‌کند. چنین خودرویی به‌خوبی می‌تواند در مسیر مستقیم حرکت کند؛ اما در پیچ با مشکل مواجه خواهد شد و شعاع حرکتی چندانی هم نخواهد داشت. خودرو جدید ما تقریبا در هر زمینه‌ای نقطه مقابل سوپراسپرت‌های الکتریکی است.